تصور بر این است چون چند ساعت از آخرین وعده غذایی یعنی شام گذشته است، بدن غیر از چربی، منابع انرژی دیگری مانند گلیکوژن در اختیار ندارد و این زمان، زمان مناسبی است تا چربی را بسوزانند؛ بنابراین با معده خالی شروع به ورزش میکنند. در نگاه اول اینطور به نظر می رسد این نوع فعالیت ورزشی اثر گذاری بهتری نسبت به زمانی دارد که شما صبحانه خورده باشید و بعد ورزش کنید؛ اما یک بعد منفی نیز دارد و آن تحلیل رفتن عضلات است که البته نوع ورزش در آن نقش دارد.
چه نوع ورزشی؟
برخی، صبح و قبل از صبحانه مثلاً به مدت ۲۰ دقیقه پیاده روی آهستهای انجام میدهند، برخی دیگر با شدت متوسط و زمان طولانی تمرین هوازی مانند دویدن و گروه دیگر تمرینات بدنسازی و یا تمرینات با شدت بالا مانند اینتروال انجام میدهند.
گروهی که فقط پیاده روی انجام میدهند، شاید با این زمان پیاده روی و شدت پایینی که دارد کمتر بدن را وادار به سوختن چربی کند و شاید در واقع هیچ تفاوتی در کاهش چربی میان آنها با کسانی که همان پیاده روی را بعد از صبحانه انجام میدهند، نداشته باشند؛ اما دیگر گروها وقتی شدت یا زمان تمرین را بالا میبرند، بدن را به منظور کالری سوزی وارد فاز تخریب شدن میکنند.
چرا ورزش با شکم خالی درست نیست؟
میزان سطح هورمون کورتیزول (هورمون استرس!) در صبح بالاست. از طرف دیگر فعالیتهای ورزشی مانند شرایط استرسزا تلقی شده و موجب ترشح کورتیزول بیشتر میشود، کورتیزول نیز برای یافتن سوخت سراغ تجزیه پروتئین بدن (عضلات) و تبدیل شدن آن به گلوکز می رود. گذشته از این سطح پایین گلیکوژن هنگام فعالیت ورزشی باعث آزاد شدن کورتیزول و منجر به تجزیه پروتئین میشود که گذشته از عضله سوزی، اختلال در سیستم ایمنی بدن را نیز به دنبال دارد؛ پس در این شرایط شما برای کاهش وزن، عضلات را قربانی میکنید.
صبحانه بخورید و بعد از آن ورزش کنید
وقتی ماده غذایی وارد بدن میشود که طبیعتاً بخشی از آن کربوهیدرات است، انسولین ترشح میشود، گلوکز خون را ذخیر کرده و مابقی گلوکز صرف فعالیتهای میشود که پس از صرف غذا مشغول به انجام آن میشوید.
یعنی اگر شما با فاصله کم از صرف صبحانه فعالیت ورزشی را انجام دهید، بدن گلوکز خون را که نتیجه مصرف صبحانه است، مصرف می کند و پس از اتمام آن سراغ دیگر ذخایر بدن می رود؛ از طرف دیگر این فاصله کم حتی موجب اختلال در روند هضم غذا میشود. بنابراین لازم است حداقل از یک ساعت و نیم به بالا پس از صرف غذا فعالیت ورزشی را آغاز کنید.
نکته پایانی
دقت کنید که مقوله کاهش وزن چیزی فراتر از این است که شما صبح با شکم خالی ورزش کنید و کالری مصرفی را در طول روز کاهش دهید، در این شیوه به جای اینکه در دراز مدت انتظار کاهش وزن داشته باشید، کاهش وزنتان یا متوقف شود یا حتی بعد از آن بدتر، بالا رود.
شما به جای اینکه در صبح با معده خالی ورزش کنید، بهتر است صبحانه میل کنید؛ سپس در طول روز میزان کربوهیدرات مصرفی را مدیریت کنید یا کاهش دهید و از طرف دیگر تغذیهتان را به طرف مصرف پروتئین (به میزان نیاز بدن) و چربی ببرید. همیشه سخت تلاش کردن به معنی نتیجه بهتر نیست، بلکه انتخاب راه درست شما را موفق میکند.
زمانبندی تغذیه و نوع ترکیب مواد غذایی به منظور عضله سازی، کاهش وزن یا عضله سازی و کاهش وزن به صورت همزمان متفاوت است؛ بنابراین لازم است در خصوص هدفی که دارید گذشته از مطالعه در این زمینه از یک متخصص بخواهید تا برنامهای مختص به خودتان را تنظیم کند.
. هانیه قرائی، راضیه قرائی، کارشناسی ارشد تربیت بدنی